استاد بقایی مؤلف «پرتو اندیشه» و «تذکره ی سخنوران نایین » می باشد که به حق تذکره مذکور گامی مهم و اساسی در احیاء فرهنگ نایین بود و می توان گفت این شاعر بزرگ همچنین همسر مرحومه و عموزاده شان بانو میمنت بقایی بنیانگذار اولین مدرسه دختران در نایین (مادر مدارس دخترانه به نام مدرسه نسوان ) و برادر همسرشان مرحوم میرزا باقر خان ادیب بقایی ( شهید معارف و پدر فرهنگ و آموزش و پرورش) بنیانگذار اولین مدرسه جدید در نایین از کوشندگان صادق معارف پروری ونوع دوستی می باشند«پرتو اندیشه »حاوی قسمتی از اشعار استاد بقایی است .تبحر ویژه استاد بقایی در سرودن قطعه و به خصوص قطعات انتقادی است .بافت شعر،وزن عروضی ،ترکیب کلمات بکاربرده در شعر، چنان دلنشین است که خواننده در نظر اول بالفطره بودن بذله گویی وحاضر جوابی شاعر را در می یابد .
استاد بقایی بازنشسته اداره دارایی بوده وبرای نشان دادن وارستگی وشرافتش همین بس که با وجود همصحبتی ورفاقتی نزدیک با اکثر دانشمندان وفضلای عصر که دارای سمت های مهم بوده وبزرگانی هم چون علی اصغر حکمت ودکتر عبدالحسین طبا که در سطح بین المللی مطرح بوده اند به هیچ مقامی سرفرود نیاورده وبه قول خود او :
«من آن کسم زمناعت که در پناه قناعت نه زیر بار وزیرم نه ریزه خوار امیری»
بیوگرافی ذیل به قلم خودشان می باشد که برای آقای احمدی که در پی تنظیم تذکره شعرای اصفهان بوده اند فرستاده اند.
اینجانب هیچگاه در مدارس ومکاتب رسمی تحصیل نکرده وهیچگونه مدرکی حتی دوره ابتدایی در دست ندارم .لیکن اکثراًبا فضلا ودانشمندان همنشین وآنچه می دانم از همین محاورات وبه اصطلاح «خد العلم من افواه الرجال» یاد گرفته ام.البته مدت کمی هم حدود سال های دوم وسوم فرانسه را از کتاب خودشان (از ماشوول یک تا نیمه ماشوول سه)نزد معلمی خوانده ام وبه هر صورت چون مغزم عمل شده ومستعد نگارش چیزی نیستم .
دانشمند محترم جناب آقای احمدی می توانند از مقدمه کتابم به نام «پرتو اندیشه »به قلم خودم وشادروان دکتر سادات ناصری استاد ممتاز دانشگاه تهران استفاده فرمایند.
شعر سنگ مزار نمونه ای از اشعار مرحوم جلال بقلیی نایینی :
ای هموطنان من وطن دیگرم اینجاست در خاک سیه خفته ام وبسترم اینجاست
پیوسته روانم به جهان ابدیت با امر خداوند ولی پیکرم اینجاست
من عاشق انسانم ومجذوب حقیقت پروانه این شمعم وخاکسترم اینجاست
چون بنده درگاه علی مظهر حقم آنجا که مددکارشود حیدرم اینجاست
آن طبع گهرزای من وآن سر پرشور وان سینه سوزان سخن گسترم اینجاست
کسی را چون بقایی به جهان نیست بقایی من نیز مسیر سفر آخرم اینجاست
